Zein izan da zure lana Guatemalan?
Emakumeen bizi kalitatea hobetzeko ginekologiako operazioak (iztaiko herniak, miomak, histerektomia...) egin ditugu, han egon garen denboran errekuperazio egokia bermatzeko aukera ematen duten oinarrizko operazioak. Guatemalan, erditzeak, haurdunaldiak eta umearen lehenengo urteko zaintza baino ez dira bermatzen. Kirurgia orokorreko beste talde bat ere joan zen. Bakoitzean, anestesista bat, mediku bi eta erizain bi joan ginen.
DOA erakundeagaz zeharkako lana egin duzu orain arte.
DOAk urtero kanpaina bi egiten ditu Guatemalan, eta Bolivian beste bat. Bakoitzaren atzean, urte osoko lan handia dago. Galdakaoko operazio geletan erabili ez den materiala batu eta esterilizatzen dute, bigarren bizitza bat emateko. Horretan jardun dut. Oso barneratuta dagoen lana da. Konturatu barik, galdu ezin den inertzia lortu da.
Iaz, lehenengoz, lehenengo lerroan lan egiteko aukera sortu zitzaizun. Zelako esperientzia izan zen?
Itzela, oso aberasgarria. Orain 25 urte lanean hasi nintzenean Euskal Herrian topatu nituen antzerako operazio gelak topatu ditut, eta dena antolatuta eraman dugunez, eroso sentitu naiz lanean. Baina hemen gertatzen ez diren ezustekoak sortzen dira. Asko zaindu behar dira baliabideak, ezinbestean. Alde humanotik oso aberasgarria izan da. Talka handia izan zen, premia handiak dituzte han.
Zein egoera bizi dute Retalhuleun?
Munduko Bankuaren 2023ko datuen arabera, gizartearen %60 pobrezian bizi da, eta %25 pobrezia larrian. Guk errekurtsorik bako herritarrei eman diegu arreta. Urtero, dauden premien arabera erabakitzen dute zein espezialitatetako taldea doan lan egitera.
Errepikatuko zenuke esperientzia?
Bai. Dena dela, antolakuntzan dabiltzanei erreleboa hartuko diet. Egunerokoan baturikoa zenbatu, Galdakaoko esterilizazio zerbitzuagaz hartu-emanean jarri, estimazioak egin, jendea zuzendu... Koordinazio lan horretaz arduratuko naiz.
Zein ekarpen egin dizu esperientzia honek? Gomendatuko zenuke?
Bai. Duguna baloratzeko balio izan dit. Etengabe eskerrak ematen zizkiguten gure eskuen dohainengaitik, eta horrek irauli egiten dizu barrua. Nire eskuak baliatzeko aukera izan dut euren bizimodua hobetzeko, eta oso eskertuta nago horregaitik. Bizitzan sorturiko esperientzia berriei baietz esan behar zaie beti, txarto atera arren. Beti dago ikasketa bat, beti da aberasgarria.