Haize-orratza ipar-mendebaldera begira ipini da

Ekaitz Herrera 2020ko urr. 2a, 09:20

Haizeak nora, ipar-orratzak hara. Bentzeno pikoak ipar-mendebaldetik datozela ebatzi du Tecnaliaren txostenak, eta Durangaldeko herritarrak hara begira ipini dira asteon. Haizeak aspaldian lozorroan egondako kezkak hauspotu ditu eta norabide guztietako erreakzioak ekarri ditu eskualdeko politikagintzara. Bien bitartean, Durangoko Udalak txostena publiko egin du. Bere web orrian ipini du eskuragarri eta Eusko Jaurlaritzaren eskuetan ere ipini du. Iurretako Udalak, bestalde, premiazko bilera eskatu dio Ingurumen Sailari. Iñaki Totorikaguena alkateak bere "laguntza osoa" berretsi du, "azterlanean ageri direnak identifikatzeko eta horiek ezabatzeko neurri egokiak aztertzeko". Iurretako EH Bilduk "ausardiaz" jokatzeko deia egin dio Totorikaguena alkateari. Herritar  guztiek aire bera arnasten dutela eta askok "kezka handia" dutela esan du koalizio subiranistak. Eguaztenean egindako udalbatzan gaia lantzeko batzorde berezi bat sortzea eskatu zioten alkateari.

Bentzeno emisioak nondik datozen ikertzeko ardura Eusko Jaurlaritzaren baitan dago momentu honetan. Oraingoz, ikusteko dago ea zein bide hartuko duen auziak. Emisio pikoak nondik datozen aztertzea izan daiteke pauso bat. Eta emisio horien jatorria identifikatu eta horiek legearen bidez are eta gehiago mugatzea izan daiteke pauso handiago bat. Durangairea plataformak bigarren eszenatoki horren alde egin du. Eusko Jaurlaritzari eskatu dio indarrean dagoen araudia aldatzeko eta analisi gehiago egiteko. "Eskualdeko airearen kalitatea ona eta osasunerako kaltegarriak diren substantziarik gabea dela" ziurtatu gura du Durangaireak.

Baina zer dio legeak eguratseko benzeno mailari buruz? Bada, ezer gutxi. Europar Batasunak 2004an sartu zuen indarrean eguratseko bentzeno mailen gaineko muga. Horren arabera, urte oso batean eta batez beste, ezin dira metro kubikoko 5 mikrogramo baino gehiago egon. Espainiako gobernuak 2011n aplikatu zuen Europako legea, eta indarrean sartu zuen errege-dekretu bidez. Bestalde, airearen kalitatea neurtzen duen Durangoko estazioak iazko ekainean ekin zion bentzenoa neurtzeari. San Roken kokatutako neurgailuak ez zuen bentzenorik neurtzen ordura arte. Zornotzan ere bentzeno maila neurtzen da (Zelaieta parkean kokatutakoak neurtzen du. Boroan eta Montorran kokatutakoek ez).

Oraingo kezka Tecnaliaren txostenak piztu du, baina aurretik ere egon izan dira antzera bateko kezkak. Iazko  martxoan, Eusko Jaurlaritzak eskakizun bana egin zien Durangoko fundizio biri bentzeno isuriak murrizteko. Bentzeno arrastoak lege-mugaren azpitik zeudela, baina denboran mantentzen zirela ebatzi zuen Jaurlaritzak.

GAKOAK

1. Bentzenoa

Petrolioaren konposatuetariko bat da. Industria kimikoan erabiltzen da, lubrikatzaileak, gomak eta zuntzak fabrikatzeko, besteak beste. Emisioak ibilgailu motordunetatik eta industria arloko konbustioetatik etorri ohi dira. Munduko Osasunaren Erakundeak hainbat minbizigaz lotzen du bentzenoa.

2. Lege herrena

Haren emisioak apenas daude  araututa. Ezarrita dagoen arau bakarra da urte oso batean, batez beste, 5 mikrogramo bentzeno erregistratu daitezkeela metro kubiko bakoitzeko.

3. 780  µg/m3

Tecnaliaren ikerketan identifikatutako bentzeno piko maximoa. 2019ko abenduaren 2an, metro kubikoko 780 mikrogramo bentzeno erregistratu ziren Durangoko erdigunean,  Juan Mari Altuna kalean.

4. 100 µg/m3

Beste kopuru esanguratsu bat. Oraingoan, 2019ko urriaren 4an erregistratua. Kale berean jaso zuten datua, Juan Mari Altunan. Metro kubikoko 100 mikrogramo bentzeno atzeman zituzten egun hartan.

5. Iurretatik bai; ez Zornotzatik

Bentzenoa mendebaldeko eta ipar-mendebaldeko haizeekin heltzen da Durangora. Zornotzan ere ipini zituzten sentsoreak, emisioak handik etorri ote zitezkeen aztertzeko. Baina Tecnaliako azterketak argi dio emisioak Iurretatik datozela, saihesbidetik Bernara bitarteko industrialdetik hain zuzen ere.

 

ANBOTOKIDE izatea gure komunitatearen parte izatea da, euskararen erabilera sustatzea eta herrigintzaren aktibazioan pausoak ematea.


EGIN ZAITEZ KIDE!